

Süleymanlı adını ise Ermenilerin kurduğu "Zeytun Fedai Alayı" adlı çeteyle savaşırken şehit düşen Maraş Jandarma Bölük Komutanı Binbaşı Süleyman Bey'in ismine izafeten "Süleymanlı" olarak değiştirilmesi üzerine almıştır.
Gelin şimdi Binbaşı Süleyman Bey'in şehit edilmesi olayına kısaca yakından bir göz atalım:
1915'li yıllar. Yaralı bir aslanı andıran Osmanlı İmparatorluğu çalkantılı ve karanlık yıllarla boğuşmaktadır. İşbirlikçi hainler, Osmanlının zayıflamasını fırsat bilen ve yıllardır bu bu toprakların ekmeğini yiyen Ermeniler ve dış düşmanlar imparatorluğun çöküşünü hızlandırmak için ellerinden geleni yapmaktadırlar. Dış güçlerin kışkırtması ve Osmanlı'nın zayıflamasını fırsat bilen Ermeniler her yerde olduğu gibi Zaytun'da da sık sık isyanlar çıkararak, civardaki Türk köylerine saldırarak katliamlar yapmakta, onların canları malları ve namuslarını tahdit etmektedir.
Bu isyanlarda her zaman olduğu gibi kiliseler önemli rol oynamakta ve Ermeni Çetelerini kışkırtarak Türklerin üzerine salmaktadır. İsyanların artık dayanılmaz bir noktaya gelmesi üzerine Osmalı İmparatorluğu emri ile bölgeye Binbaşı Süleyman Bey komutasında bir birlik gönderir. Zeytun'a intikal eden birlik baş kaldıran Ermenilerin karargahı olan "Tekke Kilisesi"ni kuşatır. Fakat Zeytun'un cağrafi yapısı Ermeniler'in işini kolaylaştırdığından dolayı çatışmalar uzun sürer. Çatışmalar esnasında bir çok Ermeni İsyancı öldürülür, ama birlik komutanı Jandarma Binbaşı Süleyman Bey ve emrindeki 7 asker 15 Şubat 1915 günü şehit düşer; 26 asker ise yaralanır.
İşte bunun üzerine Osmanlı Padişahı tarafından Süleyman Bey'in anısına gönderilen bir ferman ile (irade-i seniye) bu tarihe kadar Zeytun olan buranın ismi "Süleymanlı" olarak değiştirilir.Bu gün Süleyman Bey Süleymanlı Köyü'nün Kışla obasında bölgeye hakim bir tepe üzerindeki şehitlikte arkadaşları ile koyun koyuna yatmaktadır. Ülkemizin her yerinde olduğu gibi, buradaki şehitlikte de, bu vatan uğruna, eskiden olduğu gibi şimdide, gelecekte de, her zaman seve seve can verileceğini düşmanlara haykıran taptaze şehitlerle 1915'te şehit olanlar yan yana, koyun koyuna yatmaktadırlar.
Ruhları şâd olsun.
J.BİNB. SÜLEYMAN BEY


İleri atılıp sellercesine,
1780 *Maraş Valisi Ömer Paşa Zeytun’da öldürüldü. Zeytun 7 ay kuşatmada kaldı.
1782 *Ali Paşa Zeytun’a karşı harekete geçti Göredin bölgesinde yenildi.
1808 *Maraş Mutasarrıfı Kalender Paşa Zeytun’u 9 ay kuşatarak 6 kese vergiye başladı.
1819 *Çapanoğlu Celal Mahmut Paşa Zeytun üzerine yürüdü bir sonuç alamadı.
1829 *Kayseri Valisi Köse Mehmet Paşa Zeytun’a yürüdü.
1832 *Beyazıtoğlu Süleyman Paşa Zeytun üzerine yürüdü.
1835 *Tosun Paşa vergi borcu yüzünden Zeytunluları hapsetti.
1852 *Mutasarrıf İşkodralı Mustafa Paşa 150.000 kuruşluk birikmiş vergi borcu yüzünden Zeytunlular üzerine yürüdü.
1856 *500-600 Kişilik Zeytun Ermenisi Maraş’ı basarak şehri yağmaladı.
1862 *Zeytun Ermenileri dış güçlerin tesiri ile ilk siyasi isyanı çıkardı.
1878 *İkinci büyük siyasi isyan. Avrupalı devletlerin işe karışmaları ve ve korumaları ile ayrıcalıklı bir muhtariyet sağlamak için…
17 Ocak 1879 *İngiliz baskıları sonucu Zeytun’daki tutuklu Ermeniler serbest bırakıldı.
1893 Zeytun’da Amerikan Protestan Kız Mektebi ve Protestan Erkek Mektebi açıldı.
15 Ekim 1895 *Ermeniler kışlaya hücum etti ve esir aldıkları 600 Türkü öldürdü. Hükümet konağına Ermeni bayrağı çekildi.
24 Ekim 1895 *Zeytunlu Ermenilerin en büyük isyanı. Bu isyanda Türkler 20.000 kayıp vermiştir.
11 Şubat 1896 *Türkler ve Ermeniler arasında anlaşma imzalandı.
13 Şubat 1896 *Maraş Mutasarrıfı tutuklu Ermenilerin affedilmesi için Zaptiye Nazaretine yazı yazdı.
23 Mart 1896 *İsyanı çıkaran Agasi ile dört arkadaşı Fransız Konsolosluğundan teminat alınarak Fransız vapuruna bindiler.
25 Nisan 1880 *Zeytun Kazası kaymakam muavinliğine Serkiz Efendi tayin edildi.
13 Ekim 1882 *Serkiz Efendi Zeytun kaymakamlığına tayin edildi.
Mayıs 1896 *Zeytun’a Hıristiyan kaymakam tayin edildi.
6 Haziran 1896 *Zeytun’da Doktor Şaşiyan kaymakamlığa atandı.
1897 *Zeytun’a tabi Fırnız nahiyesi müdürlüğüne Kigorok adlı Ermeni atandı.
22 Eylül 1896 *Zeytun Kazası kaymakamı Yevanaki Efendi ile muavini Mehmet İzzet Bey’e 6. rütbe verildi.
2 Ekim 1896 *Zeytun Ziraat Bankası Sandığı Katibi Esador Efendi’ye 5. rütbeden Nişan-ı Mecidi verildi.
19 Mayıs 1897 *Zeytun Kaymakamı Bonaki Efendi ile Papaz Karebet’in fesada teşebbüslerinden dolayı bölgeden uzaklaştırılmaları istendi
19 Ağustos 1898 *Zeytun Kazası Belediye Reisi Asadur Efendi’ye ifithar madalyası verildi.
15 Mart 1899 *Zeytun Kaymakamlığı’na Anastas Efendi tayin edildi.
10 Nisan 1899 *Haleb Vilayeti dahilinde Zeytun Kazası Kaymakamlığı’na Keşan Kaymakamlığı’ndan ayrılan Enesdos Efendi tayin edildi.
26 Ekim 1900 *Zeytun Ermeni Reis-i Ruhanisi Derkarabet Efendi’ye dördüncü, Zeytun muteberanından Nezaret Ağa’ya 5. rütbelerinden birer Nişan-ı Mecidi verildi.
10 Ağustos 1908 *Zeytun Sandık Emini Serkis Efendi 24 lira emaneti suistimal ettiğinden Maraş mahkemesince tutuklandı.
26 Kasım 1912 *Zeytun ve çevresinde zaman zaman eşkiyalık hareketleri ortaya çıkmaya başladı.
1914 *Zeytun Ermenilerini temsilen bir delegasyon Petersburg’a giderek yardım istedi.
Şubat 1914 *Zeytun Ermenileri İngiliz komutan Maxwell’den isyan işaretini aldılar
4 Temmuz 1914 *Sosyal Demokrat Hınçakyan Komitesi Zeytun sorumlusu olarak Mihran Ağaçaryan’ı atadı.
17 Ağustos 1914 *Osmanlı’nın 1. Dünya Savaşına katılmasını fırsat bilen Ermeniler ilk ayaklanmayı Zeytun’da çıkardı.
13 Eylül 1914 *Zeytun’lu Ermeniler yolcuları soymaya ve askerlere saldırmaya başladı.
Şubat 1915 *Ermenler, Zeytun’a Maraş’tan asker ve cephane sevk etmeye gelen cephane koluna saldırarak 6 jandarmayı öldürüp ikisini de yaraladı.
Mart 1915 *Türk kuvvetleri isyanı bastırmak için Zeytun’a hareket etti.
25 Mart 1915 *Zeytun’da Türk kuvvetleri ile Ermeniler arasına çarpışmalar başladı.
25 Mart 1915 *Binbaşı Süleyman Bey şehid düştü. Süleyman Bey’le beraber 8 asker dada şehid oldu ve 26 asker de yaralandı.
27 Mart 1915 *Zeytun Kasabası’nda toplanan halk köylerine dağıldı.
29 Mart 1915 *Zeytun soruşturmasının semeresi Maraş’ta görülmeye başladı ve 300 eşkıya askere teslim oldu.
10 Ağustos 1914 *Zeytun’daki Türk yetkilileri umumi seferberlik ilan ettiler.
30 Ağustos 1914 *Maraş Mutasarrıfı Haydar Paşa 600askerle Zeytun’a geldi.
Şubat 1915 *25 Ermeni eşkiyası Maraş yolunda 9 atlı Türk jandarmayı öldürdü.
24 Mart 1915 *Maraş’a çağrılan Ermeni liderler barış konusunda ikna edilemedi.
10 Nisan 1915 *Zeytun’da bulunan Ermeniler’in tehciri (göç)başladı.
20 Nisan 1915 *Tehcirden sonra boş kalan Zeytun kazasına Ayıntap muhacirleri sevk edildi.
26 Nisan 1915 *Ermeniler’in Halep’in güneydoğusu ile Urfa ve Zor havalisine sevkleri istendi.
27 Nisan 1915 *Zeytun’daki çatışmlarada Zeytun Belediye Başkanı Ermeni Çetebaşı Nezaret Çavuş öldürüldü.
16 Mayıs 1915 *Zeytun ismi Süleymanlı olarak değiştirildi.
İklbahar 1915 *Osmanlı Hükümeti 6000 kadar askerini Zeytun’un üst taraflarında bulunan kışlalara yerleştirdi.
10 Haziran 1915 *Yayımlanan bir talimatname ile Emeniler’in malları koruma altına alındı.
30 Mayıs 1915 *Meclis-i Vükela Ermeniler’in nakli konusunda ayruntılı bir mazbata yayınladı.
31 Aralık 1918 *Ermeniler’in de içinde bulunduğu azınlıkların geri dönüşü için kararname imzalandı.
25 Kasım 1919 *Fransızlar Zeytun kasabasını işgal ettiler.
Aralık 1919 *Zeytun’a 1500 ile 5000 kadar Ermeni geri döndü.
6 Ocak 1920 *Zeytun Ermenileri civardaki ılıcada yıkanmakta olan Zeytun müfrezesinden 3 jandarmayı nahiye içerisine götürüp hapsettiler.
5 Mart 1920 *Beşen Köyü’ne giden Süleymanlı Kaymakamı Ermeniler’le görüştü.
Nisan 1920 *Zeytun’dan Maraş’a, sadakat yeminide bulunmak için dört Ermeni azası geldi.
Temmuz 1920 *Bu tarihli bir raporda Zeytun’a 5000 Ermeni’nin döndüğünden bahsediliyor.
14 Ocak 1921 *Göksun yolu ile silahsız olarak Maraş’a gitmekte olan Pınarbaşı’nın Karakilise Köyü’nden beş kişi Kirazlıdere mevkiinde Ermeniler tarafından şehit edildi.
23 Mayıs 1921 *Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Reisi Vekili Fevzi Paşa II. Kolordu Kumandanlığına Zeytun kışlasının tahliye edilerek, yerlerine daha önce Ermenilerin taarruz ve tecavüzünden zarar görmüş Hacıibrahimuşağı Aşireti’nin yerleştirilmesini istedi.
19 Haziran 1921 *Ermeniler’in teslim olmasını sağlamak ve hükümetin beyannamesini tebliğ etmek üzere bir heyet Zeytun’a hareket etti.
26 Haziran 1921 *Türk askerleri Zeytu’nu kuşattı.
25 Haziran 1921 *Emerilere kansız olarak teslim olmaları konusunda güvence vermek ve arabuluculuk yapmak üzere Rafeel Hırlakyan’da Türk kuvvetleri ile berber Zeytu’na hareket etti.
27 Haziran 1921 *Ermeniler’den 597 kişi Türk askerlerine teslim olmayı kabul ederek Zeytundan ayrıldılar Türk karagahına nakledildiler.
27 Haziran 1921 *Türk kuvvetleri teslim olmayı kabul etmeyen Ermenilerin bulunduğu Zeytun kışlasını topçu ateşine tuttu.
29 Haziran 1921 *Gece, şiddetli rüzgâr ve karanlıktan faydalanan isyancı Ermeniler kışlanın batısındaki dereye inerek Sulak (şimdiki Solak dağı) dağının engebelerinden faydalanarak kaçtılar.
30 Haziran 1921 *Bir kısmının kaçması; bir kısmını öldürülmesi ve bir kısmının da teslim olması sonucu Zeytun, (Süleymanlı) Ermenilerden tamamen temizlendi.